Wilhelm Obrzut


Wilhelm Obrzut, urodzony 30 września 1898 roku w Grybowie, pozostawił po sobie znaczący ślad w historii Polski.

Jako kapitan piechoty Wojska Polskiego oraz Polskich Sił Zbrojnych, jego życie zawodowe było związane z wartościami, które stanowiły fundamenty narodowej tożsamości.

W 1962 roku został mianowany majorem przez Prezydenta RP na uchodźstwie, co podkreśla jego wpływ i znaczenie w wojskowych kręgach polskiej diaspory.

Obrzut był również kawalerem Orderu Virtuti Militari, najwyższego odznaczenia wojskowego, co świadczy o jego odwadze i poświęceniu w służbie dla ojczyzny.

Życiorys

Wilhelm Obrzut przyszedł na świat 30 września 1898 roku w Grybowie, jako syn Franciszka. Młodzieńcze lata spędził w Tarnowie, gdzie uczęszczał do szkoły powszechnej oraz do C. K. II Gimnazjum, które ukończył w 1914 roku, będąc w klasie z Henrykiem Sucharskim. Już od najmłodszych lat angażował się w działalność skautową, a w 1914 roku związał się z Polowymi Drużynami Sokolich.

Podczas I wojny światowej, w 1916 roku, został powołany do jednostki austro-węgierskiej, a konkretnie do 32 pułku piechoty Obrony Krajowej. Po zawirowaniach związanych z buntem w jednostce, na początku 1918 roku został skierowany na front włoski, gdzie włączono go do oddziału karnego. 22 czerwca 1918 roku odniósł rany w walkach nad Piawą.

Po zakończeniu wojny, 1 listopada 1918 roku, zgłosił się do formowanych wojsk polskich, które bazowały na jego macierzystym 32 pułku strzelców w Bochni. Formalnie został przyjęty do Wojska Polskiego na mocy dekretu z 3 kwietnia 1919 roku, z potwierdzeniem stopnia podporucznika od 1 lutego 1918 roku. Przydzielono go 1 listopada 1918 roku do 20 pułku piechoty.

W 2 pułku Strzelców Podhalańskich, który powstał z przemianowanego 32 pułku, aktywnie brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej, obejmując funkcję dowódcy plutonu ciężkich karabinów maszynowych oraz dowódcy kompanii. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej uczestniczył w wyprawie kijowskiej oraz w działaniach odwrotowych, a także w Bitwie Warszawskiej oraz w kontruderzeniu znad Wieprza. Po 5 sierpnia 1920 roku dowodził zajęciem fortu na północ od Dobratycz i odpierał uderzenia bolszewików.

W dniach 22 września 1920 roku, podczas trzydniowych walk pod Kuźnicą, szczególnie wyróżnił się odwagą w walkach o wsie Kowale, Zajzdra oraz Długosielce. W 1919 roku zweryfikowano go do stopnia porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca tego samego roku. W końcówce 1920 roku, z 2 pułkiem dotarł do Sanoka, gdzie jednostka stacjonowała w okresie pokoju. W latach 20. i 30. II Rzeczypospolitej kontynuował służbę w tymże pułku, osiągając stan dowódcy kompanii.

Ze względu na stwierdzenie w 1931 roku gruźlicy, został uznany za niezdolnego do dalszej służby wojskowej. W 1934 roku, jako kapitan piechoty, przeszedł w stan spoczynku i został włączony do oficerskiej kadry okręgowej nr X, gdzie przynależał do Powiatowej Komendy Uzupełnień w Sanoku. W jego pracy zawodowej istotnym punktem była także działalność w Związku Strzeleckim, gdzie na początku 1935 roku objął funkcję komendanta powiatowego, a w 1936 roku był powiatowym rezerwy.

Do 1939 roku przynależał do sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Był również delegatem do Koła Przyjaciół Harcerstwa w Sanoku, które zostało założone 10 marca 1937 roku. Latem 1939 roku objął stanowisko zastępcy członka sądu koleżeńskiego w okręgu lwowskim Związku Byłych Ochotników Armii Polskiej. Mieszkał w Sanoku z żoną Marią przy ulicy Bartosza Głowackiego 24.

W czasie II wojny światowej służył w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Po wojnie, w sierpniu 1949 roku, osiedlił się w Penrhos w Walii, gdzie zarządzał kantyną. W 1962 roku, na mocy decyzji Prezydenta RP na uchodźstwie, otrzymał awans na stopień majora w korpusie oficerów piechoty. Zmarł 5 kwietnia 1966 roku i spoczywa na cmentarzu w Pwllheli w Walii.

Ordery i odznaczenia

Wilhelm Obrzut, w uznaniu jego heroicznych czynów, został odznaczony wieloma honorowymi nagrodami wojskowymi, które podkreślają jego odwagę i wkład w walce o ojczyznę. Poniżej przedstawiamy szczegółowy spis jego odznaczeń:

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 1425, przyznany za udział w wojnie w 1920 roku,
  • Krzyż Walecznych, za bohaterstwo wykazane podczas walk odwrotowych w 1920 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi, nadany 5 lipca 1939 roku,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Krzyż Waleczności Armii gen. Bułak-Bałachowicza.

Przypisy

  1. Andrzej Romaniak. Ku niepodległej. Wilhelm Obrzut - wojenny bohater. „Tygodnik Sanocki”. Nr 15 (1370), s. 12, 13.04.2018 r.
  2. Wilhelm Obrzut. ancestry.co.uk. [dostęp 11.01.2016 r.]
  3. Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 156.
  4. Anna Sebastiańska: Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. 29.11.2009 r. [dostęp 24.05.2015 r.]
  5. Karolina Grodziska: Polskie groby na cmentarzach północnej Walii. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 2004, s. 261.
  6. Lista oficerów Związku Strzeleckiego. Warszawa: Komenda Główna Związku Strzeleckiego, 1936, s. 58.
  7. Dembiński 1969 r., s. 3.
  8. Wilhelm Obrzut. Z raidu wzdłuż Karpat. „Strzelec”. Nr 5, s. 8, 03.02.1935 r.
  9. 9. Kurs Unitarny dla oficerów Z.S, – wykaz absolwentów. „Dziennik Zarządzeń i Rozkazów”. Nr 4, s. 4, 01.04.1935 r.
  10. Z życia organizacyjnego Obwodu L. M. i Kol. Przemyśl. „Zew Morza”. Nr 3-4, s. 11, 1935 r.
  11. Tadeusz Miękisz: Zarys historii Tow. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku w 50-tą rocznicę jego istnienia. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1939, s. 39.
  12. 1302. Dekret. „Dziennik Rozkazów Wojskowych”. Nr 41, s. 991, 12.04.1919 r.
  13. 1334. Rozkaz. „Dziennik Rozkazów Wojskowych”. Nr 41, s. 1001, 12.04.1919 r.
  14. Rocznik Oficerski 1923, s. 439.
  15. Rocznik Oficerski 1924, s. 382.
  16. Rocznik Oficerski 1928, s. 235.
  17. Rocznik Oficerski 1923, s. 379.
  18. Rocznik Oficerski 1924, s. 328.
  19. Rocznik Oficerski 1928, s. 102.
  20. Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 1043.
  21. Ludwik Migdał: Zarys historji wojennej 2-go Pułku Strzelców Podhalańskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, s. 27.
  22. Ludwik Migdał: Zarys historji wojennej 2-go Pułku Strzelców Podhalańskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, s. 32.
  23. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum II. w Tarnowie za rok szkolny 1913/14. Tarnów: 1914, s. 81.
  24. Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922, s. 83.

Oceń: Wilhelm Obrzut

Średnia ocena:4.72 Liczba ocen:25