Andrzej Marecki

Wojsko i służby mundurowe

Andrzej Marian Marecki, urodzony 2 września 1898 roku w Grybowie, był nie tylko wybitnym oficerem, ale również pułkownikiem dyplomowanym artylerii w Wojsku Polskim. Jego życie, naznaczone wyjątkowymi osiągnięciami, zakończyło się 4 lipca 1943 roku w Gibraltarze.

Za swoje zasługi w służbie wojskowej został odznaczony prestiżowym Orderem Virtuti Militari, co świadczy o jego odwadze i oddaniu w walce. Marecki jest postacią, która pozostaje w pamięci jako symbol poświęcenia dla ojczyzny.

Życiorys

Andrzej Marecki, urodzony 2 września 1898 roku w Grybowie, był synem Tadeusza oraz Janiny zd. Rząc. Jego wojskowa kariera rozpoczęła się od ochotniczej służby w cesarskiej i królewskiej armii. Po tym, jak Polska odzyskała niepodległość w 1918 roku, wstąpił do Wojska Polskiego, gdzie objął dowództwo artylerii pociągu pancernego. Za swoje zasługi w wojnie polsko-bolszewickiej został odznaczony srebrnym krzyżem orderu wojennego Virtuti Militari.

Jako ochotnik aktywnie uczestniczył w III powstaniu śląskim w 1921 roku, a w kolejnym roku rozpoczął służbę w 7 pułku artylerii ciężkiej ulokowanym w Poznaniu. 1 listopada 1924 roku jego kariera nabrała tempa, gdy został przeniesiony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie jako uczestnik Kursu Normalnego 1924–1926. Już 1 grudnia 1924 roku uzyskał awans na kapitana, z datą starszeństwa przypadającą na 15 sierpnia 1924 oraz 131. lokatą w korpusie oficerów artylerii.

Po ukończeniu nauki, 11 października 1926 roku, otrzymał dyplom oficera Sztabu Generalnego. Następnie przydzielono go do Doświadczalnego Centrum Wyszkolenia w Rembertowie. W okresie pracy w Wyższej Szkole Wojennej Marecki pełnił funkcję asystenta wykładowcy taktyki pod kierunkiem mjr. Jana Kosiny, a w latach 1930–1934 był wykładowcą taktyki. Na dzień 17 grudnia 1931 roku awansował na majora, z datą starszeństwa uznaną na 1 stycznia 1932 oraz 19. lokatą w korpusie oficerów artylerii.

W latach 1934–1936 służył w 27 pułku artylerii lekkiej w Włodzimierzu Wołyńskim, obejmując stanowisko dowódcy dywizjonu. W jesieni 1936 roku został przeniesiony do Sztabu Głównego i mianowany attaché wojskowym w Sztokholmie, z siedzibą w Warszawie.

Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku Marecki był oficerem Oddziału III Operacyjnego Sztabu Naczelnego Wodza. Z dniem 18 września 1939 roku opuścił kraj, przekraczając granicę z Rumunią, a następnie dotarł do Francji, gdzie zgłosił się do generała Władysława Sikorskiego. W czasie kampanii francuskiej pełnił funkcję oficera łącznikowego przy francuskim Sztabie Generalnym. Po porażce Francji, osiedlił się w Londynie, gdzie pracował w Sztabie Naczelnego Wodza jako szef Oddziału III Operacyjnego. Odgrywał również rolę komendanta Wyższej Szkoły Wojennej w Wielkiej Brytanii oraz głównego redaktora czasopisma wojskowego „Bellona”, wydawanego w Londynie.

Andrzej Marecki był żonaty z Zofią Marecką zd. Korczyńską (1906–2001) i wspólnie wychowali syna Jacka (ur. 1930) oraz córkę Teresę (ur. 1934).

Śmierć w Gibraltarze

Pułkownik Andrzej Marecki zginął tragicznie w Gibraltarze 4 lipca 1943 roku w wyniku katastrofy lotniczej. Podczas tego nieszczęśliwego zdarzenia, samolot Liberator II AL523 spadł do morza o godzinie 23:07, zaledwie 16 sekund po starcie.

Ciało pułkownika Mareckiego zostało odnalezione w wodach morza, trzy dni po tragicznej katastrofie, co stanowi było dramatyczny epilog jego losu.

Ekshumacja w 2010 i ponowny pogrzeb

W grudniu 2010 roku, w ramach dochodzenia prowadzonego przez Instytut Pamięci Narodowej, dokonano ekshumacji trzech oficerów, którzy zginęli w katastrofie w Gibraltarze. Wśród nich byli Tadeusz Klimecki, Andrzej Marecki oraz Józef Ponikiewski. Celem tych działań było przeprowadzenie badań w Zakładzie Medycyny Sądowej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.

9 grudnia 2010 roku miał miejsce ponowny pogrzeb pułkownika Andrzeja Mareckiego. Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się w Kwaterze Żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w kwaterze D20-1-3.

Ordery i odznaczenia

Andrzej Marecki został uhonorowany licznymi orderami i odznaczeniami, co odzwierciedla jego zasługi oraz poświęcenie. Oto niektóre z jego wyróżnień:

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5049 (1922),
  • Krzyż Walecznych,
  • Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1935),
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Krzyż Oficerski Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia),
  • Kawaler 1 klasy Królewskiego Orderu Miecza (Szwecja, przed 1937).

Przypisy

  1. Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 15.12.2020 r.]
  2. Quiz - Instytut Pamięci Narodowej [online], www.ipn.gov.pl [dostęp 21.11.2017 r.]
  3. Paweł Kosina. Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele. „Góra Przemienienia”, 28.05.2006 r.
  4. Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych, 22.12.1934 r., Nr 14, s. 263.
  5. M.P. z 1935 r. nr 65, poz. 85 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  6. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Nadanie Krzyża Zasługi. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 4, s. 19, 19.03.1935 r.
  7. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 1, s. 6, 19.03.1937 r.
  8. Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 2, s. 112.
  9. Rocznik oficerski 1932, s. 185, 798.
  10. a b c na podstawie https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6b/Andrzej_Marecki_portret.jpg
  11. a b Kolekcja VM ↓, s. 1.
  12. a b c d e f g Kolekcja VM ↓, s. 4.
  13. Piotr Stawecki, Attaché wojskowi Drugiej Rzeczypospolitej, s. 120, 132.

Oceń: Andrzej Marecki

★★★★★
Średnia ocena:4.76 Liczba ocen:8