Eugeniusz Duda

Wojsko i służby mundurowe

Eugeniusz Józef Duda to postać, która zasługuje na szczególne upamiętnienie w historii Polski. Urodził się 25 maja 1909 roku w Grybowie, a jego życie tragicznie zakończyło się w wiosennym okresie 1940 roku w Charkowie.

Był **podporucznikiem artylerii rezerwy** Wojska Polskiego, co świadczy o jego patriotyzmie oraz zaangażowaniu w obronę kraju. Niestety, Eugeniusz Duda stał się ofiarą zbrodni katyńskiej, jednej z najczarniejszych kart w historii Polski, gdzie wielu polskich oficerów zostało zamordowanych przez sowietów.

Życiorys

Eugeniusz Duda przyszedł na świat 25 maja 1909 roku w Grybowie. Był rodzeństwem Józefa Dudy, który pełnił funkcję komendanta posterunku Policji Państwowej. W 1929 roku, po zdobyciu odpowiedniego wykształcenia, zdał egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku. W jego klasie nauki pobierali też m.in. Adam Bieniasz, Stanisław Gerstmann, Norbert Ramer, Lidia Sembratowicz, Ryszard Linscheid oraz Mieczysław Wiśniowski, którzy również stali się ofiarami zbrodni katyńskiej.

Po zakończeniu nauki, Duda został powołany do służby wojskowej. W 1930 roku ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii w Włodzimierzu Wołyńskim, uczęszczając na IV kurs. W kolejnych latach, w 1933 i 1935, odbył ćwiczenia rezerwy w 24 pułku artylerii lekkiej. To właśnie tam w 1939 roku zakończył kurs oficerów zwiadowczych.

W obliczu narastania zagrożenia konfliktem zbrojnym, w 1939 roku został zmobilizowany. Po rozpoczęciu II wojny światowej oraz tragicznych wydarzeniach kampanii wrześniowej, a także po inwazji ZSRR na Polskę 17 września tego roku, Eugeniusz Duda został aresztowany przez sowietów. Przetrzymywano go w obozie w Starobielsku.

Wiosną 1940 roku, razem z innymi jeńcami z obozu, Duda został przewieziony do Charkowa, gdzie został rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Charkowie oraz specjalistów NKWD z Moskwy, działających na podstawie decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku.

Pogrzebano go potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach. Obecnie, od 17 czerwca 2000 roku, znajduje się tam oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Eugeniusz Duda figuruje również na Liście Starobielskiej NKWD, pod numerem 977.

Upamiętnienie

5 października 2007 roku, minister obrony narodowej Aleksander Szczygło ogłosił pośmiertne mianowanie Eugeniusza Dudy na stopień porucznika. Decyzja ta została uroczyście zaprezentowana 9 listopada 2007 roku w Warszawie. Wydarzenie miało miejsce w trakcie ceremonii zatytułowanej „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Przypisy

  1. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 145 [dostęp 21.10.2024 r.]
  2. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
  3. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
  4. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
  5. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
  6. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
  7. W Grybowie posadzono „Dąb Pamięci” dla ofiary NKWD. sadeczanin.info, 11.11.2010 r. [dostęp 08.04.2014 r.]
  8. Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 08.04.2014 r.]
  9. a b Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. 99.
  10. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. LXXIV.
  11. a b Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku. Katalog główny, rok 1921/22 (zespół 7, sygn. 82). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 183.

Oceń: Eugeniusz Duda

★★★★★
Średnia ocena:4.82 Liczba ocen:7