Ludwik Franciszek Maciejowski to postać, której historia łączy się z ważnymi wydarzeniami w polskiej historii wojskowej. Urodził się 26 listopada 1883 roku w Grybowie, a jego życie zakończyło się tragicznie wiosną 1940 roku w Charkowie.
Jako podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, Maciejowski zasłużył na miano bohatera narodowego.
Otrzymał Order Virtuti Militari, co podkreśla jego nienaganną służbę oraz odwagę na polu bitwy. Niestety, stał się także ofiarą jednej z najciemniejszych kart historii, jaką była zbrodnia katyńska.
Życiorys
Ludwik Franciszek Maciejowski przyszedł na świat 26 listopada 1883 roku w Grybowie, wówczas stanowiącym miasto powiatowe w Królestwie Galicji i Lodomerii. Wychował się w rodzinie Antoniego oraz Julii z Kuźniarów. Po ukończeniu Seminarium Nauczycielskiego w Sokalu w 1902 roku, rozpoczął karierę jako nauczyciel. Po pewnym czasie przeszedł szkolenie wojskowe w armii Austro-Węgier. W roku 1912 uzyskał stopień podporucznika rezerwy. W okresie przed wybuchem I wojny światowej, był członkiem Drużyn Bartoszowych.
W roku 1914, po powołaniu do armii Austro-Węgier, służył w 9 pułku piechoty, a następnie w 20 pułku piechoty. Jego służba miała wyjątkowy charakter, bowiem trzykrotnie odniósł rany podczas walk na froncie włoskim. W tych trudnych czasach przyłączył się do konspiracyjnej organizacji „Wolność” w 1918 roku. Na przełomie października i listopada 1918 roku, brał czynny udział w przejęciu władzy nad 20 pułkiem piechoty Austro-Węgier, a także doprowadził go ze Słowenii do Nowego Sącza.
W 1918 roku zasilił szeregi Wojska Polskiego. Uczestniczył w zawirowaniach wojny polsko-ukraińskiej, wojny polsko-czechosłowackiej oraz w wojnie polsko-bolszewickiej, służąc w 1 pułku strzelców podhalańskich.
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku i został zweryfikowany w stopniu majora piechoty, ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku. Do 1925 roku kontynuował służbę w 1 pułku strzelców podhalańskich, pełniąc m.in. funkcję dowódcy I baonu. W roku 1924 awansował na stopień podpułkownika piechoty, a od 15 sierpnia 1924 roku miał depot starszeństwa. W 1925 roku został przeniesiony do 71 pułku piechoty jako zastępca dowódcy, a następnie też do 45 pułku piechoty w Równem na tę samą pozycję.
W 1929 roku, dokładnie 12 marca, objął funkcję dowódcy 25 pułku piechoty w Piotrkowie. Po pewnym czasie, w styczniu 1931 roku, został zwolniony z pozycji dowódcy pułku i skierowany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr IV. Z dniem 30 listopada 1931 roku przeszedł w stan spoczynku. Po zakończeniu służby, osiedlił się w Stepanie, w powiecie kostopolskim. W roku 1934, będąc oficerem w stanie spoczynku, figurował w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Sarny i miał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr II, będąc „przewidzianym do użycia w czasie wojny”.
W trakcie kampanii wrześniowej, po inwazji ZSRR na Polskę, 21 września 1939 roku trafił do niewoli sowieckiej w okolicach Maniewicz. Został przewieziony do obozu w Starobielsku. Wiosną 1940 roku stał się ofiarą morderstwa, z rąk funkcjonariuszy NKWD w Charkowie, a jego ciało potajemnie pochowano w masowej mogile w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 roku miejsce to zyskało status oficjalnego Cmentarza Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie, a jego nazwisko znajduje się na Liście Starobielskiej NKWD pod numerem 2203.
5 października 2007 roku minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, pośmiertnie mianował go pułkownikiem. Uroczystość ogłoszenia tego awansu miała miejsce 9 listopada 2007 roku w Warszawie, podczas wydarzenia „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
Ludwik Franciszek Maciejowski był odznaczanym żołnierzem, który otrzymał liczne nagrody za swoje zasługi i odwagę w trakcie służby.
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 279, przyznany 17 maja 1921,
- dwukrotnie Krzyż Walecznych,
- Złoty Krzyż Zasługi, nadany 24 maja 1929,
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Złoty Medal Waleczności „Obilica” z Serbii.
Przypisy
- Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 6 [dostęp 18.09.2024 r.]
- Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
- Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
- Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
- Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
- „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
- Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 318.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 325, 872.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 3.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929, s. 89.
- Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 61, 165.
- Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 326, 344.
- Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 376, 402.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 28 maja 1921 roku, s. 997.
- M.P. z 1929 r. nr 123, poz. 302 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.
- Bober 1929 ↓, s. 32.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Franciszek Paszek | Andrzej Marecki | Karol Romańczyk | Wilhelm Obrzut | Witold Winkler | Maksymilian Matwijów | Zygmunt Giercuszkiewicz | Eugeniusz Duda | Marian AdamaszekOceń: Ludwik Franciszek Maciejowski