Karol Romańczyk


Karol Jan Romańczyk, urodzony 16 października 1895 roku w Grybowie, był znaczącą postacią w historii Polski. Jako podinspektor Policji Państwowej, zasłużył się w służbie publicznej, jednak jego życiorys tragicznie zakończył się podczas drugiej wojny światowej. Zmarł w nieznanych okolicznościach w dniach 8–9 kwietnia 1940 roku w Kalininie.

Romańczyk stał się jedną z wielu ofiar zbrodni katyńskiej, która była jednym z najbardziej bolesnych rozdziałów w historii Polski. Jego życie i losy przypominają nam o tragedii, która spotkała tak wielu rodaków w obliczu najciemniejszych dni naszej historii.

Życiorys

Karol Romańczyk przyszedł na świat 16 października 1895 roku w Grybowie, w rodzinie Jana i Klary z Dziurzyńskich. Swoją edukację rozpoczął w c. i k. Gimnazjum II w Nowym Sączu, gdzie uczęszczał w latach 1908–1914.

W czasie I wojny światowej złożył przysięgę wojskową i służył w cesarskiej i królewskiej Armii. Jego wojskowe przygotowanie obejmowało ukończenie szkoły oficerów rezerwy w Opawie. Po jej zakończeniu, przydzielono go do Pułku Piechoty Nr 20.

W okresie od 1 września 1918 do 8 maja 1920 Karol brał udział w Wojsku Polskim jako ochotnik. 31 stycznia 1919 roku przyjęto go do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem stopnia podporucznika, a jego pierwszym przydziałem był Oddział Policji w Krakowie. W tym czasie stoczył walki w wojnie z bolszewikami oraz służył w Rządowej Służbie Bezpieczeństwa we Lwowie, gdzie uczestniczył w odsieczy Lwowa, w wyniku czego awansował na porucznika piechoty rezerwy. W 1934 roku, jako oficer rezerwy, był zarejestrowany w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień w Toruniu i posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VIII.

Po zakończeniu działań wojennych kształcił się w Szkole Oficerskiej Policji Państwowej w Warszawie, gdzie uzyskał dyplom 30 lipca 1921 roku. Kariera zawodowa Romańczyka obejmowała m.in. województwo pomorskie, poznańskie oraz warszawskie, w którym pełnił rolę komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej w Warszawie od 2 września 1939 roku.

Warto zaznaczyć, że w momencie wybuchu II wojny światowej, Romańczyk znalazł się w niewoli radzieckiej. Był uwięziony w obozie NKWD w Ostaszkowie, gdzie przez pewien czas pełnił funkcję starszego korpusu oficerskiego obozu. Losy Karola zakończyły się tragicznie, gdy 8 lub 9 kwietnia 1940 roku został zamordowany przez NKWD w Kalininie, obecnie znanym jako Twer.

Życie osobiste Romańczyka nie było łatwe – był żonaty i miał córkę. W 2007 roku, pośmiertnie mianowany przez ówczesnego Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, Władysław Stasiak, na stopień inspektora Policji Państwowej. Uroczyste ogłoszenie tego awansu odbyło się 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w ramach ceremonii „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Jako hołd dla jego pamięci, 17 listopada 2010 roku posadzono w Grybowie Dąb Pamięci, będący symbolem jego poświęcenia i bohaterstwa.

Odznaczenia

Karol Romańczyk to postać, która zasłużyła się w historii dzięki swoim odznaczeniom, które są świadectwem jego odwagi i poświęcenia.

  • krzyż walecznych,
  • złoty krzyż zasługi,
  • medal pamiątkowy za wojnę 1918–1921,
  • medal dziesięciolecia odzyskanej niepodległości,
  • odznaka honorowa „orlęta”,
  • krzyż kampanii wrześniowej – pośmiertnie 1 stycznia 1986.

Przypisy

  1. Dąb Pamięci, hołd dla Karola Jana Romańczyka, ofiary NKWD sadeczanin.info, 07.11.2010 r. [dostęp 17.03.2012 r.]
  2. Bożena Łojek: Pośmiertne awansowanie żołnierzy i funkcjonariuszy Rzeczypospolitej Polskiej zamordowanych w 1940 r. w ZSRR w wyniku zbrodni katyńskiej, [w:] Zeszyty Katyńskie (nr 23), Warszawa 2008, s. 204–230.
  3. AndrzejA. Przewoźnik AndrzejA., JolantaJ. Adamska JolantaJ., Katyń. Zbrodnia, prawda, pamięć, Warszawa: Świat Książki, 2010, s. 84.
  4. Decyzja Nr 91 Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 04.10.2007 r. nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MSWiA.
  5. Księga Cmentarna Miednoje 2005, s. 760.
  6. Убиты в Калинине 2019, s. 271.
  7. Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 24, 998.
  8. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 14 z 08.02.1919 r., poz. 492.
  9. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 15 z 11.02.1919 r., poz. 527.
  10. Zarządzenie Nr 1/86 Ministra Spraw Wojskowych z 01.01.1986 r. w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939 r.” Dziennik Ustaw RP Nr 2 z 10.04.1986 r., s. 30.

Oceń: Karol Romańczyk

Średnia ocena:4.55 Liczba ocen:25